“İstanbul’un yükselen değeri Arnavutköy” diyoruz çünkü önemli projeler burada yapılacak. Kanal İstanbul buna bağlı olarak Yeni Şehir ve yapımı devam eden üçüncü havalimanı...
Ben 46-47 yıldır Arnavutköy’de yaşıyorum ve burası hep stratejik bir yer oldu. Balkan Savaşları’ndan daha sonraki dönemlere, hatta İstanbul’un fetih dönemine varıncaya kadar stratejik bir noktada. Bu konumu aslında bu yeni projelerle pekişiyor. Belki alması gereken değeri yeni buluyor. Tabii çok ciddi doğal zenginlikler de var.
Şehrin en önemli su kaynakları Arnavutköy civarında...
Su kaynaklarının yanında deniz, göl, orman, tamamen insanı rahatlatan bütün unsurlar var. Piknikçisiyle, günübirlik deniz turizmiyle, fevkalade önemli bir yer ve İstanbul’un aslında çeperinde ama çok ulaşılabilir bir yer. Yeni bir dünya kuruluyor aslına bakarsanız burada. İstanbul’un 3. havalimanı bu bölgede, kuzey tarafında. 2018-2019 gibi devreye gireceğini düşündüğümüzde ilçeye getirisi çok büyük. Bununla bağlantılı olarak Kuzey Marmara Otoyolu devreye giriyor. İlçeyi hemen hemen ortadan ikiye bölecek şekilde ve ilçenin tüm noktalarına ulaşım temin edebilecek bir güzergâha sahip. Ayrıca tabii Kanal İstanbul mutlaka çok konuşuluyor.
Aslında en çok merak edilen proje Kanal İstanbul...
Resmi bir açıklama henüz gelmediği için biz “Şudur”, “Değildir” gibi bir açıklama yapma hakkına sahip değiliz fakat son günlerde artık hemen hemen ismi konuldu.
En son İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nden bir karar çıkmıştı ve Kanal İstanbul’la ilgili yetki Kadir Topbaş’a verilmişti. Projeyle ilgili bir ayrıntı verebilir misiniz? Örneğin güzergâhı...
Kanal İstanbul’un da içinde bulunduğu yeni kurulacak şehir diye tabir edilen bir rezerv alan var. Bu alan Kayaşehir, Ispartakule, güney-kuzey hattı olarak söylüyorum veya Arnavutköy İlçesi’nin sınırlarından şu an kanal olarak dillendirilen Sazlıdere Barajı’nın sağlı sollu iki yakası ve 3. havalimanına kadar giden Terkos Gölü’nün doğu tarafı.
Yani kanal Sazlıdere Barajı’ndan Karadeniz’e doğru çıkacak...
Kanal, yüzde 90 itibarıyla netleşmiş durumda. Yani ilan edilmiş bir güzergâh olmadığı için söyleyemiyoruz ama netlik kazandığını düşünüyorum çünkü aslında bu konuyla ilgili bazı kurumların yaptığı çalışmaları biliyoruz. Artık bu aksın olması kesin gibi gözüküyor.
Kanalın iki yanına 500 bin nüfuslu bir şehir kurulacak. Maksimum 6 katlı konutlar olacak. Nihai olarak Kanal İstanbul’la ilgili yetki, proje alanının planlanmasıyla alakalı yetki İBB’ye devredildi. Büyükşehir çalışmayı yapıyor ama bakanlık adına. Onay ve yetki merkezi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
Kanal İstanbul’un başlama tarihi açısından öngörünüz var mı?
1-2 ay içinde, yakın bir tarihte ilanın yapılacağını duyuyoruz.
İlandan kastınız?
İhale sürecinin başlayacağını duyuyoruz. Tabii bu konuda açıklama yapmaya yetkili bir kişi değilim. Burada bakanlık yetkili, sadece bizim onlardan almış olduğumuz bilgi bu yönde. Böylelikle bu işin omurgası belirleniyor.
Muhtemelen hemen hemen 1 yıl sürüyor, bunlar zaman alıyor. Bunun yanında ilgili kurumların çalışmaları var; mesela mülküyetlerle ilgili ne yapılacağı gibi.
Kamulaştırma?
Kamulaştırma düşünülmüyor diye biliyorum ben. Birçok alternatif var bu mülkiyetlerle ilgili düzenlemede. Mesela imar uygulamalarıyla çözülme ihtimali var. Bazı alanlarda çok ciddi kamu mülkü var. Zaten halihazırdaki mevcut dere yatağı var. İSKİ’nin burada yerleri var, kamu mülkiyeti fazla olduğu için zaten tercih edilen bir güzergâh olarak duruyor. Problem çıkmaz çünkü vatandaş mağdur olmaz.
Kanal İstanbul’la ilgili ekolojik dengeye dair birtakım tartışmalar yapılıyor...
Kanal İstanbul’un olduğu bölgede ekolojik denge açısından bilimsel hesaplar yapılıyor. Çalışmalar, buradaki bitki örtüsünü, tarımsal nitelikteki arazileri, ormanı, gölü son derece hisseden ve muhafaza eden bir yaklaşımla ele alıyor.
Kanal İstanbul’la beraber Sazlıdere Barajı kullanılmayacak. Peki yeni barajlar yapılacak mı?
Zaten o rezerv alandı. İstanbul’daki diğer kaynaklara baktığınız zaman rezerv olarak tutuluyordu, zaman zaman kullanılıyordu ama çok üst ölçekli ve hacimli bir rezerv değildi. Bu yüzden burası feda edildiği anda alternatifleri hakkında ciddi çalışmalar yapılıyor. Yeni baraj derken biraz da Trakya tarafına kayıyor. Bizim ilçemizde değil.
Kanal İstanbul’un maliyetiyle ilgili paylaşabileceğiniz bir bilgi var mı?
Kesinlikle kamu kaynaklarıyla yapılmayacak. Uluslararası ve ulusal yatırımcıların ciddi manada ilgilendiğini duyuyorum. Gelir paylaşımı mı olur, yap-işlet-devret mi olur; bir sürü yöntem var. Bu yöntemle beraber devlete maliyeti olmadan yapılacak. Bu kadar büyük proje 1-2 senede bitecek değil.
Ama bir an önce ihale süreci başlayacak?
Öyle bilgi aldık en son. Adı konulacak yani öyle söyleyelim.
3. havalimanının bitiş tarihi nedir?
İlk uçuşlar 2018’de başlayacak. 6 tane pist var. Bunlardan 2 tanesinin 2017’nin sonu gibi devreye gireceği konusunda bilgimiz var. Daha sonraki 3 sene içinde de diğer pistler devreye girecek.
Havalimanı inşaatı şu an ne aşamada?
Zaman zaman gidip merakımızdan ve ilgimizden ziyaret ediyoruz ve bilgi alıyoruz. Şu an tamamen altyapı çalışmaları devam ediyor. En önemli kısmı arazi kotu kısmına getiriliyor, direnajlar vs. altyapı çalışmaları devam ediyor. Esas üstyapıyla ilgili kısma bu bahar itibarıyla geçileceği bilgisini müteahhitten duyduk.
3. havalimanı ve Kanal İstanbul’un tamamlanmasıyla birlikte yapılaşma olacak mı? Bölge imara açık mı?
Halihazırdaki yerleşim alanlarıyla ilgili planlarımız var. Ancak, bu güney-kuzey hattında proje alanı dediğimiz kısımdaki planlama çalışması devam ediyor. Bunun içinde sadece yapılar öne çıkıyor ama bakın İstanbul’un ihtiyacı olan birçok sosyal donatı alanı var. Mesela kongre, fuar merkezi olacak bu bölgede, havalimanına çok yakın bir yerde.
2 metro hattı bir de hızlı tren gelecek
Peki bu ulaşım aksları nasıl olacak, ulaşım projeleri üzerinde duralım biraz da...
2 tane metro hattı gelecek. Biri; Halkalı yani eski havalimanı istikametinden projelendirilen Kayaşehir, Arnavutköy Merkez, Taşoluk’tan yeni havalimanı istikametine giden metro hattı 2019’a kadar işlerlik kazanacak. Diğeri, şu an Sultançiftliği’ne kadar gelen cadde tramvayı metroya dönüştürülecek. 3. köprü yolundan gelen hızlı tren hattı da havalimanından geçecek. Böylece önümüzdeki 10 yıl içinde, ciddi bir toplu ulaşım ağına sahip olacağız.
2 büyük şehir parkı yapılıyor
Büyük projelerin yanında 250 bin nüfus için de projeleriniz var mutlaka...
2 tane büyük şehir parkımız, 2-3 tane de orta ölçekli parkımız var. Arnavutköy Şehir Parkı ve Vadi Park, 100 bin metrekarelik, içinde sosyal ve sportif olanaklarımızın olduğu parklarımız. 3 tane de 40-45 bin metrekare büyüklüğünde, yine bölgeye hizmet edecek bölge parklarımız var. Ayrıca pazar alanları oluşturmayla ilgili çalışmalarımız yoğunlaştı, bunlardan 3 tanesini hayata geçirdik. Hedefimiz her eski belde merkezinde, bir köy merkezindeki toplam adedi 10 civarında, modern pazarlar şekline getirmek. Kadın kültür merkezlerimiz, kadınların istediği eğitimi alabileceği alanlar. Ciddi sayıda üyemiz var. 10 tane gençlik merkezimiz var. Burada da öğrencilerimiz kendi yaş seviyelerinde etüt dersleri, müzik ve sanat dersleri alıyor. Eski tarihi köy ve belde merkezlerini meydan düzenlemeleri şekline getiremek istiyoruz.
Bolluca’ya ekolojik koridor
Çok da fazla lanse edilmeyen bir projeniz daha var; Bolluca Ekolojik Koridoru...
Bütün bu konuştuğumuz projeler, bu bölgenin ilgi odağı olmasını sağlayacak. Bunları yaparken “Buraları hem koruyup hem de nasıl kullandırabiliriz?” diye yola çıktık. Bolluca’da bir pilot alan belirledik. Burada koruluk alanlar, piknik alanları, bisiklet ve yürüme alanları, egzersiz ve koşu alanları, seyir terasları, göletler olacak. Bu ekolojik koridorun ilk etabına 2016’da başlamayı planlıyoruz. Geçmişteki Sadabat gibi yeşil koridorlar olacak.
Ormandaki köpekler için besleme noktaları
Bolluca’daki ekolojik koridordan bahsettik ama Bolluca denince aklımıza oraya şehir merkezinden toplanıp bırakılan ve ormanda aç kalan köpekler geliyor. Ormandaki binlerce köpek için ne yapıyorsunuz?
Büyükşehirin bu konuda bir çalışması var. Sarıyer’de yaklaşık 100 bin kapasiteli bir rehabilite merkezi kuruyor; bu önemli. Orada yapılacak olan da aşılama ve tedaviden sonra yine doğal ortama bırakılacak. Ama ormanlık alanda oluşumuzdan dolayı bizim böyle bir yükümüz var, biz de onu bir beslenme odağı oluşturarak hafifletmeye çalıştık. Yaklaşık birkaç bin kapasiteli. Hayvanlar zaten serbest ama beslenme ihtiyacını gidermek için bir çalışmamız oluyor. Orayı biraz daha modernleştirmek istiyoruz. Büyükşehire emsal bir alan oluşturmak için çalışıyoruz. Kulağı küpeli diye tabir ettiğimiz aşılanmış rehabilite edilmiş köpek ve kediler doğal ortamda dolaşıyorlar ve buna mani olma imkânı yok.
‘Yatırımcıların iştahı kabardı’
Projelerin birbiri ardına açıklanmasıyla değer artışı da oldu değil mi?
Bir nispet söyleyebilir miyim bilmiyorum ama ciddi sayacağımız artışlar var. Bunun bir kısmı spekülatif, bir kısmı reel. 2-3 kat artan yerler var ama bu İstanbul’un bir sonucudur. Her yerde zaman zaman bu sıçramalar olur.
Yatırım için hücum eden bir kitle de vardır...
İlan edilmediği için Kanal İstanbul’u bir kenarda tutarsak, diğer konulara baktığımız zaman havalimanı yeni kurulacak rezerv alan gibi, zaten bunlar başlı başına önemli değerler. Kanal İstanbul da olursa bunların üstüne, işin tacı olacak. Arnavutköy hep yatırım bölgesidir zaten. Bu projeler elbette yatırımcının iştahını kabarttı.
Esra BOĞAZLIYAN / HT GAZETE