Hazine arazileri için 49 yıl olarak belirlenen irtifak hakkı, 30 yıl ile sınırlandırıldı. Yatırım gerektirmeyen gayrimenkullerde ise bu süre 20 yılı geçemeyecek. Yeni tebliğin gerekçesinde sürenin uzunluğu ve Hazine'ye dönüşünün geç olması gösteriliyor.
Hak sahibine taşınmaz mal üzerinde kullanma ve yararlanma yetkisi olarak bilinen irtifaktaki değişikliği öngören tebliğ yürürlüğe girdi. Bu düzenleme ile yeni verilecek irtifak hakları daha kısa sürede el değiştirecek. El değiştirmede arazi üzerinde yapılan gayrimenkullerden de kira geliri tahsilatı yapılacağı için Hazine'nin daha çok gelir elde etmesi öngörülüyor. Hazine taşınmazlarının ekonomiye kazandırılması için çalışan Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre son yedi yıllık dönemde irtifak hakkı tesisi suretiyle enerji, turizm, sosyal ve diğer (iskele, dolgu alanı vb.) yatırımlar için 178 milyon metrekare yüzölçümlü, 186,6 milyon TL değerinde 2 bin 254 taşınmaza kullanma izni ve ön izin verildi.
Maliye Bakanlığı, Hazine taşınmazları üzerinde ön izin ve kullanma izni verilmesi ile irtifak hakkı tesis edilmesiyle ilgili işlemlerin usul ve esaslarını yeniden düzenledi. Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Emlak Genel Tebliği'ne göre, Hazine taşınmazları üzerinde verilecek kullanma izni ve tesis edilecek irtifak haklarında bedel tespiti, oluşturulan komisyonca ilgili mevzuatta yer alan bedel tespit ve takdirine ilişkin hükümlere göre yapılacak. İlgili kanunlarda süre belirtilenler hariç Hazine taşınmazları üzerinde kullanma izni ve irtifak hakkı süresi en fazla 30 yıl olarak uygulanacak. Ancak daha önce kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen taşınmazlarla proje bütünlüğü taşıyan taşınmazlar üzerinde daha önce verilen kullanma izni veya tesis edilen irtifak hakkının kalan süresi kadar kullanma izni verilecek veya irtifak hakkı tesis edilecek.
İrtifak tapuya tescil ediliyor
Kamuoyunda kiralama olarak bilinen irtifak hakkı, taşınmazı alana normal kiralamadan farklı olarak önemli haklar getiriyor. İrtifak hakkının doğması için hakkın tapuya tescil edilmesi gerekirken, kira ise yazılı sözleşme yapılması ile oluşuyor. Kiraya verilecek taşınmazların kira süresi on yıl. İrtifak hakkının sona ermesiyle birlikte taşınmaz üzerindeki yapılarla birlikte Hazine'ye geçer. Kirada ise böyle bir durum söz konusu değil. İrtifak hakkında öncelikle plan ve proje yapılması için ön izin verilir, kirada ise ön izin söz konusu değildir. İrtifak hakkı tesis edilen taşınmaz üzerinde projeye dayalı sabit tesis inşa edilir, kirada ise taşınmaz üzerinde sabit tesis yapımı mümkün olmamakla birlikte prefabrik veya taşınır yapılar yapılabilir. İrtifak hakkında yatırım şartı bulunuyor. İrtifak proje ile veriliyor. Tapuya tescil ediliyor.
Kaynak. Ercan Baysal / ZAMAN