İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi, Kasım ayının 6. Birleşiminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2018 yılı Performans Programı, 2018 yılı Yatırım ve Hizmet Programı ile 2018 Mali Yılı Bütçesi ve 2019-2020 yılları Gelir-Gider Tahminleri’ni görüştü. İBB Başkanı Mevlüt Uysal, İBB Belediye Meclisi 2. Başkan Vekili Göksel Gümüşdağ’ın yönettiği toplantıda bütçeyi meclis üyelerine sundu.
Bütçeyi İstanbul’un kendilerine yüklediği sorumluluğun farkında olarak hazırladıklarını ve şehrin ihtiyaçlarını karşılayacak bir bütçe çalışması yaptıklarını belirterek, “İBB olarak 2018 yılı belediye bütçemizi 20 milyar 100 milyon lira olarak belirledik. Bu rakam, geçtiğimiz yıla göre yüzde 8,65’lik bir artış demek. Belediyemizin bütçesine İETT, İSKİ ve iştiraklerimizi dahil ettiğimizde toplam bütçemiz 42 milyar 600 milyon liralık bir rakama ulaşıyor. 2018 yılındaki yatırım toplamımız şirketler ve bağlı kuruluşlarımız da dahil edildiğinde 16 milyar 113 milyon lirayı buluyor. Bu tam anlamıyla bütçemizin yatırım bütçesi olduğunu göstermektedir. Zira İstanbul’un yarınlarına mümkün olan en büyük yatırımı yapmak istiyoruz” dedi.
İBB’NİN MALİ YAPISI ÇOK İYİ
Gelir bütçesi 16 milyar 250 milyon lira olduğunu, gelir - gider bütçesi arasındaki denkliğin iç ve dış borçlanma yoluyla sağlanacağını ifade eden Başkan Mevlüt Uysal, “Bu yıl bütçemizde, kullanım ve ödeme farklarından oluşan 3 milyar 850 milyon lira borçlanma öngörüldü. Yıl içinde ödenmesi gereken borç 2 milyar 570 milyon lira. Ancak bu borçların 1 milyar 370 milyon lirası geçmiş yıllarda İSKİ ve İGDAŞ’tan aldığımız borçlar için ödenecek tutar. Bunları da düştüğümüz zaman borçlanacağımız rakam bu yıl için 1 milyar 200 milyon lira. Dolayısıyla ödeyeceğimiz borç, tüm gelirlerimizin yüzde 8’idir. Borçlanma yoluyla elde edilen kaynağın önemli bir bölümü ise; raylı sistem yatırımları için kullanılacak. İstanbul şu anda dünyada en çok metro inşaatı olan bir şehir konumundayız. Bu yatırımların önemli bir kısmını belediyemizin öz kaynaklarıyla yapıyoruz. Bu yatırımların altından ancak uzun vadeli borçlanmayla kalkabileceğimiz malum. Ancak borç stokumuza baktığımızda zor bir durumda değiliz. Bundan sonra da uzun vadeli borçlanarak bazı metro hatlarını yapmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
“Şunu büyük bir özgüvenle söylemek istiyorum. Hazine garantisi olmadan, ucuz maliyetli ve uzun vadeli krediler kullanabilen, güçlü bir mali yapıya sahibiz” ifadesini kullanan Mevlüt Uysal, “Hizmet ve yatırım yapma kapasitemiz sürekli artıyor. Sorunlara teslim olan değil, çözüm üreten bir yönetim anlayışına sahibiz. Mazerete sığınmıyoruz. ‘Ayinesi iştir kişinin, lafa bakılmaz’ diyoruz” dedi.
YATIRIMDA EN BÜYÜK PAY ULAŞIMA
Hedeflerinin sürekli kendini yenileyen, planlı gelişen, cazibesi artan bir İstanbul olduğunu ve bunun için İstanbul’a büyük yatırımlar yaptıklarını ifade eden Uysal, “Bundan sonra da hep birlikte bu yatırımları çoğaltarak geleceğimizi inşa etmeye devam edeceğiz. Başta Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere; katkısı olan ve emeği geçen herkese ve özellikle değerli meclis üyelerimize teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.
Ulaşımda temel prensiplerinin “tüm ulaşım sistemlerinin birbirine bağlanması” olduğunu, bu yüzden 6 milyar 822 milyon lira ile bütçenin aslan payını ulaşıma ayırdıklarını dile getiren Mevlüt Uysal, sözlerini şöyle sürdürdü;
“Sayın Cumhurbaşkanımızın belediye başkanlığından beri ulaşım yatırımlarımızın nerdeyse yarısını raylı sistemlere ayırıyoruz. İstanbul’da günde yaklaşık 500 araç trafiğe çıkıyor. Bu çok büyük bir rakam. Eğer biz araçları ulaştırmaya çalışırsak, bunun altından kalkamayız. Bu sebeple araçları değil; insanları ulaştırmaya odaklanıyoruz. Yani insan odaklı çalışıyoruz. Ve bunun en verimli yöntemi de raylı sistemlerdir. Raylı sistemleri mahallelere kadar ulaştırmak için uğraşıyoruz. Örneğin 14 istasyonlu, ve günde 114 bin yolcu taşıyacak olan Eminönü –Alibeyköy tramvay hattı Alibeyköy’ün trafik sorununu çözeceği gibi Eyüp Sultan’ı tam anlamıyla çekim merkezi haline getireceğiz. Yani eskiden minibüs bulamadığımız yerlere artık tramvay götürüyoruz. Türkiye’nin ilk sürücüsüz metro hattı olan Üsküdar-Çekmeköy-Sancaktepe Hattı’nda da sona geldik. Üsküdar-Yamanevler arasını 15-20 gün içerisinde açıyoruz. Sefaköy-Başakşehir Havaray Hattı’nı iptal edip yerine metro yapıyoruz. Bu hattı Aksaray – İkitelli Hattıyla Mimar Sinan İstasyonu’nda, Kirazlı –Halkalı hattıyla Halkalı Merkez’de Mecidiyeköy-Mahmutbey Hattıyla Mehmet Akif İstasyonu’nda birleştiriyoruz. Bu birleşmeyle Küçükçekmece’yi İstanbul’un ana akslarına bağlıyoruz. Şu an İstanbul’da yolcu taşıyan 150 kilometre raylı sistem hattımız var. Belediyemizin ihale ettiği ve yapımı süren 160 kilometrelik metro hattına, Ulaştırma Bakanlığı’mızın yapmakta olduğu 115 kilometrelik hattı da ilave ettiğimizde İstanbul’da toplamda 275 kilometre yeni raylı sistem inşaatımız devam ediyor. İstanbul’da raylı sistemin 1000 kilometreye çıktığında sorunların çözüleceğini biliyoruz.”
KARAYOLU YATIRIMLARINA DA HIZ KESMEDEN DEVAM…
İstanbul'da günde 500 araç trafiğe çıktığını, belediye olarak araçları değil insanları ulaştırmaya odaklandıklarını aktaran Uysal, “Raylı sistemleri yaygınlaştırıyoruz. Karayolu sistemlerinde ise 215 kavşak tamamladık. 18 kavşak yapımı devam ediyor. 185 ayrı noktada 606 km yol yaptık. 16 ayrı noktada 68 km yol devam ediyor. 3 adet karayolu tüneli tamamladık. Sarıyer-Çayırbaşı tüneli bu aksı önemli ölçüde rahatlattı. İstanbul’da yeni yollar yapma imkanı kalmadığına göre, sıkıntılı noktaları tünellerle aşmayı planlıyoruz. Ulaştırma Bakanlığı da 2,60 km’lik Kasımpaşa – Sütlüce Tüneli’ni yaptı. 7,45 km’lik Dolmabahçe-Levazım-Baltalimanı-Ayazağa Karayolu Tüneli inşaat aşamasında” şeklinde konuştu.
ÇEVRE YATIRIMLARINA 6 MİLYAR LİRA HARCANACAK
İstanbul için hizmetin en iyisini ortaya koymak zorunda olduklarını ve şehrin herkes için büyük fırsatlar sunduğunu belirten Başkan Mevlüt Uysal, şunları kaydetti; “Bugün İstanbul dünyanın en temiz kentleri arasında yer alıyor. 12 milyon ton kömür yakılan bir şehir artık yok. 1994 yılında Cumhurbaşkanımızın başlattığı hamleyle İstanbul kömürden doğalgaza geçti ve ülkemize örnek oldu. Diğer havası kirli şehirlerimiz de temizlendi. Şimdiye kadar aldığımız mesafeyi, daha ileri seviyeye taşıyacağız. Bu sebeple bütçemizden şirketler ve bağlı kuruluşlarla birlikte toplam 6 milyar lirayı çevre yatırımına ayırıyoruz. Zira amacımız daha yeşil, park ve dinlenme alanları daha yaygın; yeşili, ağacı, çiçeği daha bol; insanımızın huzur ve güven içinde yaşayacağı bir İstanbul. İstanbul’da çevre kirliliğinin başlıca sebeplerinden biri de atık sulardı. 1990’lı yılların başlarında atık suların sadece yüzde 9’u arıtılıyordu. Günümüzde atık suların yüzde 99’u arıtılıyor. AK Parti döneminde köylere bile atık su tesisleri yapıldı. İstanbul, artık ileri biyolojik arıtma döneminde yaşıyor. İnşallah kısa zamanda bütün arıtmalarımızı da ileri biyolojik arıtma sistemine dönüştürürüz ve İstanbul’un sadece plajları değil bütün sahilleri mavi bayraklı hale dönüşür” diye konuştu.
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE ESAS YERİNDE DÖNÜŞÜM
İstanbul’un bir deprem şehri olduğunu, deprem ve afetle mücadelenin herkesi ilgilendiren siyaset üstü bir konu olduğunu vurgulayan Uysal, “Göreve gelmeden önce vatandaşlarımızla yaptığımız istişarelerde önceliklerimizi belirledik. Kentsel dönüşüm muhakkak yerinde yapılacak. Bunun adına kentsel dönüşüm yerine, yerinde dönüşüm demek daha doğru olur. Hiçbir şekilde ilave imar artışı yapmadan mevcut binayı yıkıp olduğu gibi yerinde yapmak olmazsa olmazlarımızdan. Vatandaşlarımızın evini yenilerken para talep etmeden yapalım istedik. Bunu nasıl yapacağız? Vatandaşlarımızdan çoğunluğu toplam metrekareden yüzde 20 daha küçük bina daire veya dükkan yapmayı kabul ediyor. Bu almış olduğumuz yüzde 20’ler maliyetlerin ortalama yüzde 70’ini karşılıyor. Belediye olarak vatandaşın sorununu bizim sorunumuz olarak görerek biz de yüzde 30 destek vererek dönüşüm yapacağız. Bu nedenle bu bütçe döneminde ilk kez, kentsel dönüşüm için ciddi bir kaynak ayırdık. 2018 yılı için kentsel dönüşüme ayırdığımız bütçe 1 milyar liradır. Yüzde 30’unu karşılarsak 3,5-4 milyarlık konut üretiriz. Bu da 25 bin konut demektir. Bu şekilde 10 yılda 800 bin bağımsız bölümü dönüştürmüş olacağız. Her yıl bu rakamı arttırsak 10 yıl gibi bir sürede İstanbul’da kentsel dönüşümü başaracağımıza inanıyoruz. Bu konuda çok kararlıyız. Kalanı da vatandaşlarımızın kendi kaynakları ile dönüştüreceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde kentsel dönüşümü başaracağımıza inanıyoruz. Bunu yaparsak İstanbul’un geleceğini de kurtarmış oluruz. Zira şehrin yüzde 80’inde yapıların yenilenmesi şart. 2018’de sadece imzasını toplamış ‘biz hazırız’ diyenlere gideceğiz. Kimseye gidip zorla kentsel dönüşüm yapacağız demeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Sağlık ve sosyal hizmetlere toplam 355 milyon lira ayırdıklarını ve sosyal belediyeciliği yol kadar, mimari kadar önemsediklerini dile getiren Uysal, “Çalışmalarımız aldığımız dualar çalışmalarımızı bereketlendirir diyoruz. Prensibimiz az laf, çok iş. İnşallah önümüzdeki dönemde de bu devam edecek. Dar gelirli vatandaşlarımızın yanındayız diyoruz. İddiamızı da lafta bırakmıyoruz. İstanbul’a verdiğimiz içme suyunda yüzde 5 indirim yaptık. 1 Ocak itibarıyla İSKİ, şehrin tüm konutlarına suyu indirimli verecek. Ocak’tan itibaren Türkiye’deki büyükşehirlerin içinde en ucuz suyu İstanbul verecek. Ayrıca şehit, gazi aileleri, engelli ve dar gelirli vatandaşlarımızı da kademeli tarifeden muaf tutuyoruz” dedi.Bütçedeki önemli iki kalemin spor ve kültür-sanat olduğuna dikkat çeken Uysal, “Kültür sanata toplam 200 milyon lira ayırdık. İstanbul’a yeni kültür merkezleri kazandırıyoruz. Şu an 24 saat yaşayan bir kültür başkentinden söz ediyoruz. Uluslararası etkinliklerin adresi olmuş durumdayız. Kültür ve sanatta da önemli yatırımlar yapıyoruz. Yıllardır tartışma konusu olan AKM’de de bakanlığımız yakın zamanda inşaata başlayacak ve güzel bir yapı ortaya çıkacak. Spor alanlarıyla ilgili bütçemizde önemli bir pay ayrıldı. Şu ana kadar 180 okulun bahçesine kapalı spor salonu yapıldı. Bundan sonra da eksik olanlara yapmaya devam edeceğiz. Hem de her mahallede her türlü spor aktivitesinin yapılabileceği alanlar yapmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.Toplantıda Başkan Mevlüt Uysal’ın ardından AK Parti adına Mehmet Fındıkçı, CHP adına Hakkı Sağlam görüşlerini belirtti. Daha sonra oylamaya sunulan İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi 2018 Yılı Bütçesi, 162 evet, CHP’nin 58 ret oyuyla ve oy çokluğuyla kabul edildi.