İstanbul'da bugüne kadar birçok sahtecilik örneği gördük. Geçmişte sahte İETT bileti, sahte para, sahte belgelerle yapılan araç muayeneleri, sahte silah ruhsatları, sahte ehliyetler... Ancak bu son sahtecilik, her gün metro ve tramvay kullanan milyonlarca İstanbulluyu ilgilendiriyor...
İstanbullular, BELBİM (İstanbul Belediyeleri Bilgi-İşlem Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.) tarafından üretilen jetonmatikleri kullanarak jeton temin edebiliyor. Jetonmatik makinelerini BELBİM, özel şifreli jetonları ise İstanbul Ulaşım A.Ş. üretiyor.
SAHTE JETON NASIL ALINIR?
Jetonmatik başında bekleyen, yaşları 10 ila 15 arasında değişen çocuklar size ellerinde fazla jeton olduğunu söylediği an güvenlik görevlisine hemen şikayet edin. Eğer etmez, onlardan jeton alırsanız turnike başında bir çok kez sahte jetonu atıp denemek zorunda kalıyorsunuz.
Jetonlar ayırt edilmiyor. Boyutları, tasarımı ve rengiyle birebir şifreli jetonların kopyası. Tek farkı turnikede geçmemesi yani şifresiz olması. Sahte jeton üreticileri görünen o ki henüz şifreli jeton üretme aşamasına gelememişler.
İLK ŞİKAYETİ BEN YAPTIM
Konuyla ilgili İstanbul Ulaşım A.Ş. yetkilileri 'ilk kez sahte jeton' ihbarı aldıklarını, vatandaşların jetonmatikler dışında kimseden jeton almaması gerektiğini söyledi. Bu bilgiyle ilk sahte jeton mağduru ben olmuş oldum.
ÖZEL ÇİPLİ, ŞİFRELİ JETONLAR
İstanbul Ulaşım A.Ş. tarafından üretilen jetonların her biri üzerinde çip taşıyor ve her jetona bir şifre veriliyor. Bu şifre periyodik olarak sahte üretimlere ve çoklu kullanım için değiştiriliyor. Bunun dışında istasyonlarda kullanılan her turnike de ayrıca şifrelendiriliyor. Yani sahte jetonlar bir gün çiple üretilip, şifrelendirilse bile bile turnikelerden yine