Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (IKBY) Başta Türkiye ve İran olmak üzere dünyadan gelen tüm ‘Referandumu yapmayın” çağrılarını dinlemedi ve bağımsızlık için halkoylamasını dün gerçekleştirdi. Olağanüstü güvenlik önlemleri altında yapılan referanduma katılımın yüksek olduğu gözlendi. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil’de diğer katılım oranı yüksek oldu. Türkmen ve Araplar boykot kararı alarak sandığa gitmedi. Kerkük’te ise gerginlik havası hakimdi. Kent merkezinde bazı yollar trafiğe kapatıldı. Kente peşmerge takviyesi yapıldı. Irak Türkmen Cephesi (ITC) genel merkezinin önü silahlı Türkmen görevlilerce korundu.

IKBY’de referandum sürerken Türkiye, İran ve Irak’tan bölgesel hükümeti askeri, ekonomik ve siyasi açıdan abluka altına alacak adımlar da ardı ardına gelmeye başladı. İran’ın sınır kapılarını kapattı bölgeye uçuşları da askıya aldı. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, başkent Tahran’da düzenlendiği basın toplantısında, “Irak devletinin toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Irak devletinin talebi üzerine hava sahamızı ve kara sınırlarımızı IKBY’ye kapattık.” dedi. Kasımi, İran’ın bundan sonraki adımlarının ne olacağı yönündeki soruya, “Bu konuda daha sonra açıklama yapılacaktır” karşılığını verdi. İran Ulusal Güvenlik Yüksek Şurası Sözcüsü Keyvan Husrevi, dün İran hava sahasının IKBY’ye kapandığını duyurmuştu. İran önecik gün IKBY sınırında başlattığı askeri tatbikat ve operasyonlara dün de devam etti. İran bu adımları atarken benzer hamleler Türkiye’den de geldi. Habur’dan IKBY’ye tek yönlü gidişlerde kontroller artırılırken, sınırın sıfır hattında da tatbikat 8’inci gününe girdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, hem hava hem kara sınırlarının kapatılacağını, petrol sevkıyatının durdurulacağını aaçıkladı. Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım askeri seçeneğin de masada olduğunun altını çizdi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Peşmerge’ye verilen askeri eğitim ve lojistik desteğin sonlandırılacağını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı da vatandaşlara seyahat uyarısı yaptı. 

3 KOLDAN ABLUKA

Türkiye süreci Bağdat’la sıkı diyalog ile yönetecek. Bağdat’ın destek talebi Türkiye tarafından boş çevrilmeyecek. Sınır kapılarında kontrolü sağlayan peşmerge güçlerinin Türkiye’nin Bağdat’la iletişim kurmasına izin vermemesi halinde misliyle mukabelede bulunacak. Aynı şekilde Türkmenlere karşı bir saldırı da Türkiye’nin kırmızı çizgisi olacak ve askeri seçenek devreye girecek. Ankara, Irak hükümetinden talep gelmesi halinde asker göndermeyi de gündemine aldı.

Bağdat’tan da ardı ardında sert hamleler geldi. Irak meclisi, Kerkük ve tartışmalı diğer bölgelerde askeri güç bulundurma kararı aldı. Meclisin ayrıca, IKBY denetimindeki tüm sınır kapılarının da kapatılmasına karar verdiği kaydedildi. Irak meclisi ayrıca, Kerkük petrollerinin merkezi yönetime teslim edilmesi ve referandumda oy kullanan memurların görevden uzaklaştırılması kararı da aldı. 

BARZANİ: TÜRKİYE’YE TEHDİT DEĞİL

IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, Erbil’de oyunu kullandıktan sonra referandumun Türkiye için bir tehdit olmadığını söyledi. Barzani “Referandumu, ertesi gün bağımsızlık ilan etmemiz için ya da sınırları belirlemek için değil, irademizi dünyaya göstermek istiyoruz” dedi. Barzani “Türkiye’nin bölgede Kürt ve Kürdistan’dan daha iyi bir dostu yok. İki aydır Türkiye’yi ziyaret edip Türkiye hükümet yetkililerini referandum konusunda bilgilendirmek ve sürecin onlar için tehdit olmadığını anlatmaya çalıştım ama bana imkan tanımadılar” dedi. 

KATILIM YÜZDE 76

IKBY’nin tek taraflı referandumunda Erbil, Süleymaniye ve Duhok illerinin yanı sıra statüsü tartışmalı Kerkük vilayetinin tamamı, Salahaddin’in Tuzhurmatu ilçesi, Diyala’nın Hanekin ilçesi ile Celavla ve Karatepe kasabalarında sandık kuruldu. 7 bini IKBY içinde, 5 bini de tartışmalı bölgelerde olmak üzere 12 bin noktada kurulan sandıklarda oy kullanıldı. 5 milyon 200 bin seçmenin oy kullanması beklenen referandumda katılımın yüzde 76 olduğu belirtildi. 

SEÇMENLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI İSE ŞU ŞEKİLDE:

Erbil: 1 milyon 200 bin

Süleymaniye: 1 milyon 280 bin  

Kerkük: 750 bin

Duhok: 800 bin  

Musul Ovası: 750 bin  

Diğer yerler: 420 bin.