CHP, Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun memleketi Tunceli'den, bu kez milletvekili çıkaramadı. Daha önce 2 milletvekili kazandığı Tunceli'de, yüzde 20,6 oy oranı ile HDP'nin ardından ikinci parti oldu ve bu ilden milletvekili çıkaramadı.

Toplam 38 ilde milletvekili çıkaramadı

CHP, resmi olmayan sonuçlara göre 38 ilde milletvekili çıkaramadı. Bu iller şöyle:

Adıyaman, Ağrı, Aksaray, Ardahan, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Diyarbakır, Düzce, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kahramanmaraş, Karabük, Karaman, Kars, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kilis, Kütahya, Mardin, Muş, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Rize, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli, Van ve Yozgat.

Son kez 1946 yılında tek başına iktidar oldu

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk siyasi partisi olan CHP, çok partili hayata geçilmesinin ardından son kez 1946 yılında tek başına iktidar oldu. 

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, çok partili siyasi yaşamda girdiği 14 genel seçimden birinden iktidar, 3'ünden koalisyon ortağı, 8'inden anamuhalefet partisi olarak çıkan CHP, bir kez muhalefet görevini aldı, bir kez de baraj altı kaldı.

Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk siyasi partisi olarak 9 Eylül 1923 yılında kurulan CHP, kuruluşundan itibaren 1950 yılına kadar aralıksız olarak iktidarda kaldı. 1946 yılında Demokrat Parti'nin kurulmasının ardından yapılan milletvekili genel seçimlerinde tek başına iktidar olan CHP, 1950 yılındaki seçimlerde ise yüzde 39 oy aldı. Bu seçimlerde yüzde 53 oy alan Demokrat Parti iktidar, CHP ise anamuhalefet partisi oldu. 

CHP, 1954 yılında gerçekleştirilen seçimleri de kaybetti. Oyların yüzde 57,5'ini alan Demokrat Parti'nin iktidar olduğu seçimde CHP'nin oy oranı 35'te kalarak yeniden anamuhalefet oldu.

CHP, 1957 seçimlerinde ise yüzde 41,1 oy ile yüzde 47,9 oy alan Demokrat Parti'yi geçemeyerek bir kez daha anamuhalefet görevini üstlendi.

Türk Silahlı Kuvvetleri içinden bir grup 27 Mayıs 1960'da ülke yönetimine el koydu. Demokrat Parti kapatıldı ve yeni anayasa yapılması için oluşturulan kurucu Meclis'e CHP lideri İsmet İnönü seçildi.  

15 Ekim 1961 günü yapılan seçimlerde ise CHP yüzde 36,7 oyla 173 milletvekili elde ederken, Adalet Partisi yüzde 34,8 ile 158 milletvekili, Yeni Türkiye Partisi 65 milletvekili, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 54 milletvekili çıkardı. Bu seçimde hiçbir parti hükümet olmak için gerekli çoğunluğu sağlayamadığı için koalisyona gidildi. Başbakanlık görevi verilen CHP lideri İnönü, 20 Kasım 1961'de Adalet Partisi ile cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükümetini kurdu. Böylelikle CHP ilk kez koalisyon ortağı oldu. 

Koalisyonlar sürdürülemedi

Ancak koalisyonda yaşanan anlaşmazlıklar sonrasında 30 Mayıs 1962'de istifa eden İsmet İnönü'ye, tekrar hükümet kurma görevi verildi. Bunun sonrasında da İnönü 25 Haziran 1962'de Yeni Türkiye Partisi ve Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ile ikinci koalisyon hükümetini kurdu. Bu hükümetin de devam edememesi üzerine İnönü, bağımsızlarla birlikte 25 Aralık'ta yeniden hükümeti kurdu.

İnönü'nün kurduğu üçüncü koalisyon hükümeti ise bütçenin reddedilmesi üzerine sona erdi. CHP dışındaki sağ partiler birleşerek, 1965 yılında yapılacak seçimlere kadar süren bir hükümet oluşturdular. 

1965 seçimlerinin Adalet Partisi'nin zaferi ile sonuçlanması üzerine CHP yeniden anamuhalefet görevini üstlendi.

1969 seçimlerinde de Adalet Partisi birinci parti olma özelliğini korudu. 

CHP 1971 günü Türk Silahlı Kuvvetlerinin muhtırası ardından Başbakan Süleyman Demirel'in istifası sonrasında Nihat Erim başkanlığında yeni hükümeti kurdu. 

Yeniden koalisyon ortağı 

CHP 1973 milletvekili genel seçimlerinde yüzde 33 oy alarak birinci parti oldu. Uzun süren hükümet kurma çabalarının sonunda Bülent Ecevit, Milli Selamet Partisi lideri Necmettin Erbakan ile koalisyon ortağı oldu.  

1977 yılındaki seçimlerden yüzde 41,3 oy ile çıkan ancak tek başına iktidar olamayan CHP, 21 Haziran 1977'de azınlık hükümetini kurdu.  1980 askeri darbesi sonrasında tüm siyasi faaliyetler durduruldu, CHP, 16 Ekim 1981'de kapatıldı. 

1999 yılında baraj altında kaldı

CHP'nin yeniden açılmasının ardından ise Deniz Baykal'ın genel başkanlığında 1995 yılındaki seçimlerden 5. parti olarak çıkan CHP, muhalefet görevini üstlendi. 1999 seçimlerinde ise yüzde 8,71 oy alarak barajı geçemedi ve Meclis dışında kaldı.  

2002 seçimlerinde 19,39 ile ikinci parti olan CHP, 2007'de de yüzde 20,88 oy oranı ile yine anamuhalefet partisi oldu.

Kemal Kılıçdaroğlu'nun genel başkanlığı döneminde ise CHP, 2011 seçimlerinde yüzde 25,98 oy alarak AK Parti'nin ardından ikinci oldu ve anamuhalefet görevini sürdürdü.

Kaynak: AA