Türkiye; Suriye ile ilişkilerin gerginliğinin seviyesinin yükselmesi üzerine Şam Büyükelçiliği'nin faaliyetlerini dünden itibaren geçici olarak tamamen askıya aldı.

Türkiye'nin Şam Büyükelçisi Ömer Önhon ile Şam'daki Türk diplomatik misyonu son 3 gün içinde gizli yürütülen tahliye operasyonu ile büyükelçiliğin arşivini de taşıyan araçlarla Lübnan'a geçti.

Şam'daki Türk misyonu için Lübnan'a, Akdeniz'deki donanma güçlerinin koruma sağladığı özel bir gemi gönderildi. Tahliye operasyonunda, kuzey karayolu yerine Lübnan üzerinde denizyolunun seçilmesinde, bu güzergah üzerinde isyancıları boğazlarını keserek öldüren ve Mahir Esad'a bağlı olduğu söylenen Şebbiha güçlerinin bulunması da etken oldu.

Türk misyonunun boşalttığı büyükelçilik binasında sadece nöbetçi personel bırakıldı. Büyükelçilikteki konsolosluk şubesi de, 22 Mart saat 17.00 itibariyle faaliyetlerini durdurdu.

Diplomatik kaynaklardan alınan bilgilere göre, Dışişleri Bakanlığı, büyükelçiliğin tahliyesini, Mart ayı başından itibaren belirli bir takvim oluşturarak planlamaya başladı. Dışişleri Bakanlığı'nın planlamasında, Genelkurmay Başkanlığı ve ilgili birimlerle koordinasyon yapıldı.

Planlamada iki güzergah seçeneği üzerinde duruldu. Birinci seçenek, Türk misyonunun kuzey karayoluyla Türkiye'ye taşınmasıydı. Ancak bu güzergah, Humus, Hamah, İdlib gibi Suriye ordusunun halka yönelik saldırıda bulunduğu kentlerden ve çevresinden geçiyordu. Ancak bu yolun "Şebbiha" riski nedeniyle, büyükelçiliğin denizyoluyla taşınması planlandı.

Bu çerçevede büyükelçilik, 22 Mart'tan itibaren aşamalı olarak boşaltıldı. Büyükelçiliğe ait araçlar, gizli belgelerin bulunduğu arşiv ve özel bilgisayarlar karayoluyla Lübnan'a taşındı. Türk misyonu da, aşamalı olarak Lübnan'a geçti.

Büyükelçilikten en son ayrılan Büyükelçi Ömer Önhon da önceki akşam Lübnan'a geçti. Türk misyonu, Lübnan'da, Türkiye'den özel olarak gönderilen bir gemi ile dün Türkiye'ye hareket etti.

Araçların ve diğer malzemenin de yüklendiği gemiye Akdeniz'de bulunan Türk donanmasına ait unsurlar da koruma sağladı. Bu arada Türkiye'nin Halep Başkonsolosluğu'un, vatandaşların işlemleri için açık bırakıldığı öğrenildi.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre bu gece İskenderun Limanı'na inmesi beklenen Şam Büyükelçisi Ömer Önhon ve elçilik çalışanlarının kentten çıkarılması operasyonu şöyle gerçekleşti:

ÖZEL HAREKÂTÇILAR

- Suriye'de çatışmaların şiddetlenmesi ve Türkiye'nin Şam Büyükelçiliği ile Halep Konsolosluğu'na saldırıların ardından Ankara "tahliye eylem planı" üzerinde ilk çalışmalara başladı.
- İlk olarak büyükelçi ve çalışanları 24 saat korumak üzere Şam'a bir Özel Harekât timi gönderildi.

LÜBNAN ROTASI

- Tahliye planı kapsamında karayolu ve havayolu ulaşımında ciddi riskler belirlenince çıkış noktasının Lübnan olması kararlaştırıldı.
- Tahliye planının en önemli ayağı, "ne zaman gerçekleştirileceği" idi. Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, MİT'in çalışmaları sonrası İstanbul'da 1 Nisan'da yapılacak Suriye Halkının Dostları toplantısı öncesi uygun bulundu. Tahliye, Türkiye'nin toplantı öncesi somut yaptırımı olarak görüldü.

SON KUMANDAN

- Tahliye planı öncesi Libya'da uygulanan politika devreye sokuldu, "son ana kadar" büyükelçilik açık tutuldu. Arap ve Avrupalı elçiler Şam'ı terk ederken Önhon neredeyse "son kumandan" olarak kaldı.
- 22Mart'ta konsolosluk işlerinin dondurulmasının ardından Türkiye, "büyükelçilik faaliyetlerinin bir anlamı kalmadığı, büyükelçi ve diğer görevlilerin güvenlik riski bulunduğu" gerekçesiyle ŞamBüyükelçiliği'ni geçici olarak kapatma kararı aldı.

ERDOĞAN'IN TALİMATI

- Tahliye kararı Başbakan Erdoğan başkanlığında 24 Mart'ta alındı. Başbakan Erdoğan'ın "Feribot Lübnan'a gitsin" talimatı ile eşzamanlı olarak Şam'a da "Boşaltın" talimatı verildi.
- Talimatla büyükelçilik çalışanları üç gruba ayrılarak karayolu ile Beyrut'a geçti.
- Türkiye'den gönderilen feribot, Beyrut Büyükelçisi İnan Özyıldız'ın girişimleriye Beyrut Limanı'nda hazır tutuldu.
- Büyükelçilik heyeti dün öğleden sonra feribota binerek, İskenderun Limanı'na doğru yola çıktı.
- ŞamBüyükelçiliği heyetinin bu gece Türkiye'de olması bekleniyor.