Başbakanlığa gönderilen taslağın yasalaşmasıyla, tüm ceza ve hukuk dairelerinin başkanlarının katılımıyla toplanan Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu'nun tekil yapısına son verilecek. Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu ile Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu ayrı ayrı oluşturulacak.İhtisaslaşmanın sağlanması, mahkemelerdeki iş birikiminin önlenmesi amacıyla Bölge Adliye Mahkemesi hukuk ve ceza dairelerinin aralarındaki iş bölümünü belirleme yetkisi Hakimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna (HSYK) geçecek.

Ek görevler verilecek Bölge İdare Mahkemesi Başkanı, kendisine doğrudan bağlı olarak görev yapanlar hakkında disiplin cezası uygulama yetkisine sahip olacak. Başkanlar Kurulu'nun görevleri arasındaki hukuki veya fiili nedenlerle bir dairenin kendi üyeleri ile toplanamadığı hallerde ilgisine göre diğer dairelerden üye görevlendirme görevi Bölge İdare Mahkemesi Başkanının görevleri arasına alınacak.

DANIŞTAY MODELİ

Danıştayda olduğu gibi, uyuşmazlığın konusunun iki dairenin görevine girmesi halinde davanın, ilgili dairenin isteği üzerine, bu dairelerin birlikte yapacağı toplantıda karara bağlanabilmesi sağlanacak. Böylece, uyuşmazlıkların en doğru şekilde çözümlenmesi amaçlanacak. Bölge İdare Mahkemelerinin istinaf mahkemesi olarak yapılandırılmış olması nedeniyle, bilgi ve belgelerin istenmesine ve ek süre verilmesine ilişkin ara kararlar, idare ve vergi mahkemelerinde olduğu gibi daire başkanı veya üyelerden biri tarafından alınacak. Bu düzenlemeyle, davaların daha kısa sürede çözümlenmesi sağlanacak. Yürütmenin durdurulması kararlarına yapılan itirazları inceleyen itiraz mercileri, eksik bilgi ve belge bulunması halinde dosyayı mahkemesine gönderebilecek.

SEGBİS İLE İFADE ALINALACAK

Bölge İdare Mahkemelerinin temyize açık olmayan kesin kararları ile Danıştayın onamaya ilişkin kararları, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilecek. Bu kararların tebligatı, dosyanın geldiği tarihten itibaren 7 gün içinde idare veya vergi mahkemelerince yapılacak.Yurt içindeki sanığın duruşmada hazır bulunmasının tarafların güvenliklerini tehlikeye düşüreceğinin ve davanın makul sürede tamamlanmasına engel olacağının belirlenmesi halinde ise ifadenin Ses ve Görüntü Bilişim Sistemiyle (SEGBİS) alınması için Ceza Muhakemesi Kanunu'nda (CMK) düzenlemeye gidilecek.

Bölge Adliye Mahkemesi ceza dairelerinin, ilk derece mahkemesi kararındaki hukuka aykırılığı düzelterek istinaf başvurusunu esastan reddedebileceği durumlar genişletilecek. CMK'da yapılacak düzenlemeyle de Bölge Adliye Mahkemesi ceza dairelerince sanık lehine verilen kararların istinaf isteminde bulunmamış olan diğer sanıklara da uygulanması olanağı getirilecek. Böylece, istinaf kanun yolunda yayılma etkisi kabul edilmiş olacak.

CMK'nın 'Duruşma Hazırlığı' başlıklı 281'inci maddesinde de değişiklik yapılacak. Maddenin birinci fıkrasında yer alan 'Tutuksuz sanığa yapılacak çağrıda kendi başvurusu üzerine açılacak davanın duruşmasına gelmediğinde davasının reddedileceği ayrıca bildirilir.' şeklindeki ikinci cümle yürürlükten kaldırılacak. Bu düzenlemeyle, tutuksuz sanığın Bölge Adliye Mahkemesi ceza dairesince yapılacak duruşmaya katılmaması üzerine istinaf isteminin reddine karar verileceğine dair amir hüküm kaldırılmış olacak.

15 GÜNE ÇIKIYOR 

Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edileceği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi ceza dairesinde yapılacak duruşmada, ilk derece mahkemesinin gerekçeli hükmü, ilk derece mahkemesinde dinlenilen tanıkların ifadelerini içeren tutanaklar, keşif tutanakları ve bilirkişi raporunun okunması zorunluluğu kaldırılacak. Söz konusu evrakların anlatılması yükümlülüğü getirilecek. Hükmün açıklanmasından itibaren 7 gün içinde yapılması gereken temyiz isteminde bulunma süresi tarafların temyiz haklarını daha etkin kullanabilmeleri amacıyla 15 güne çıkarılacak.

Bölge Adliye Mahkemesi ceza dairelerinin kesin nitelikte olan kararlarındaki olası hukuka aykırılıkların giderilebilmesi amacıyla CMK'da değişiklik yapılacak. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığına, kararı veren ceza dairesine 30 gün içinde itiraz edebilme imkanı tanınacak. Sanık lehine yapılan itirazlarda ise süre koşulu aranmayacak. Daire, mümkün olan en kısa sürede itirazı inceleyerek yerinde görürse kararını düzeltecek, aksi halde itiraz kesin olarak reddedilecek. 

Kaynak : AA