Yapı Denetimi Kuruluşları Birliği Genel Sekreteri Hüseyin Kaya, Gazeteport'a yaptığı açıklamada, İstanbul'daki yaklaşık 20 milyon konutun yarısının risk altında olduğunu ve acil müdahale edilmesi gerektiğini belirterek, 1975 yılından önce üretilen konutların birinci derecede risk taşıdığını söyledi.

35 YAŞ ÜSTÜ BİNALARA DİKKAT
1975 yılından önce yapılan binalarda oturan İstanbulluların vakit kaybetmeden binalarının depreme karşı dayanıklılığını test ettirmesi gerektiğini vurgulayan Hüseyin Kaya, " 1975 öncesi deprem yönetmeliği belli kriterleri taşımıyordu.Bu binalar can ve mal güvenliği açısından son derece kritik binalar.Özellikle 35 yaş üzeri binaların durumu oldukça kritik. Acil önlem alınması gerekiyor" diyerek bu binalara oturanlara uyarıda bulundu.

"ZAMAN KAYBETMEYİN"
İstanbul'da 1975-1998 arasında üretilen binaların ise ikinci derecede risk taşıdığını ve bu tür binalarda oturan İstanbulluları da bina denetimi yaptırmaları konusunda zaman kaybetmemeleri konusunda uyaran Hüseyin Kaya, şunları söyledi:"Bu dönemde uygulanan yönetmelikte maalesef yeterli değildi. Yapılarda emniyet katsayıları düşük olması, o dönemde hazır beton ve düz demir kullanılması bu tarihlerde yapılan binaları riskli kılıyor. Bu binalarda oturanlar hiç zaman kaybetmeden deprem dayanıklılık testlerini yaptırmalılar" dedi.

BİNANIN YAŞI VE ZEMİNİ ÖNCÜ GÖSTERGE
İstanbul'da eski yeni tüm binaların mutlaka deprem dayanıklılık testlerinin yapılması gerektiğinin altını çizen Kaya, İstanbulluları oturdukları binaların yaşı ve binaların bulunduğu zemin konusunda dikkatli olmaya çağırdı.

Kaya, şunları söyledi: "Geriye baktığımızda İstanbul'da zemin etüdü diye bir kavramın olmadığını görürüz. Zemini uygun olmayan pek yerde bina izni verilmiş. İstanbul'da bugün hangi yerleşim yerleri hangi zemin üzerinde bu biliniyor. Depreme karşı dayanıklılığını ölçen kriterlerden biri binanın yaşı diğeri ise binanın bulunduğu zemindir. İstanbullu bu iki kritere bakarak bile oturduğu bina hakkında ön bilgiye sahip olabilir.Bu nedenle İstanbul'da deprem riski açısında zemini hassas olan Avcılar ve Bakırköy kritik durumdadır.Avcılar ve Bakırköy belediyesinin ve bu ilçelerde oturanların bu riski gözardı etmesinler.Bu ilçelerdeki binaların deprem dayanıklılığı testlerine öncelik verilmelidir"

TESTLER ÜCRETSİZ YAPILMALI
Birinci derece riskli deprem bölgesi olan İstanbul'da yapı denetiminin hızla yapılarak bir envanter çıkarılması gerektiği değerlendirmesinde bulunan Hüseyin Kaya, bina denetimlerinin ise ücretsiz yapılmasının önemine değindi.

Yapı denetiminde daire başına düşen 400-500 lira arasındaki bedelin konut sahiplerini zorlayacağını ve denetimden kaçıracağını ifade eden Kaya, "Denetimler zorunlu hale getirilmeli ve belediyeler tarafından ücretsiz yapılmalı. İsteğe bağlı bir denetimle sağlıklı sonuçlar elde edilmesi zor. Bu çalışma için bir fon oluşturulabilir ya da destek alınabilir.Bakırköy ve Kadıköy Belediyesi aldıkları fonlarla ilçelerinde bu hizmeti ücretsiz veriyorlar. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yapı denetim şirketi Bimtaş'ta bu hizmeti metrekare başına 4-5 liraya yani daire başına yaklaşık 400-500 liraya yapıyor.

Ancak, 1 milyon 600 bina bina ve 20 milyon konutun bulunduğu bir şehirde tek bir kuruluşun sınırlı sayıda mimar ve mühendisle hizmet vermesi çok gerçekçi görünmüyor. Kaldı ki, Türkiye'de bu konuda yetki belgesi olan laboratuvar sayısı da sınırlı. Türkiye'de toplam 330, İstanbul'da ise sadece 100 adet laboratuvar var. Daire sayısına böldüğünüzde laboratuvar başına 200 bina düşüyor.Riski son derece yüksek bir şehirde bu sayılarla hızlı sonuca gitmek mümkün değil. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bu konuda meslek odalarından destek almalı" şeklinde konuştu.