AK Parti'nin zaferiyle sonuçlanan 30 Mart yerel seçimlerin ardından gözler ağustos ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine çevrildi. Cumhurbaşkanının ilk kez halk tarafından seçilecek olması seçime ayrı bir önem katıyor. Muhalefet partilerinde ortak ya da ayrı ayrı aday gösterme konusundaki belirsizlik sürerken, AK Parti'de ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ismi öne çıkıyor. 30 Mart yerel seçim sonuçlarının cumhurbaşkanlığı seçimleri için çok önemli bir veri olduğuna dikkat çeken uzmanlar, Erdoğan veya AK Parti'nin göstereceği bir adayın ilk turda cumhurbaşkanı seçileceği konusunda hemfikir. Konuyu AKŞAM'a değerlendiren araştırmacılar ve siyaset bilimcilere göre, halk 30 Mart'ta verdiği destekle Başbakan'a Çankaya Köşkü yolunu açarak, cumhurbaşkanlığı için gerekli vizeyi verdi.

'İLK TURDA SEÇİLME İHTİMALİ YÜKSEK'

Optimar Araştırma A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Hilmi Daşdemir: "Yerel seçimlerden çıkan sonuçlara baktığımızda ‘Başbakan'a cumhurbaşkanlığı vizesi çıkmıştır' diyebiliriz. Halk verdiği oylarla bunu gösterdi. Zaten seçimlerden önce bu konuda yapılan araştırmalarda da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan'ın isimleri öne çıkıyordu. İkisinin kendi aralarında anlaşması ve Başbakan'ın aday olması durumunda ilk turda seçilme ihtimali çok yüksek. Ayrıca Başbakan'ın aktif siyasetçi kimliğine bakıldığında başkan ya da yarı başkanlık sisteminde daha fazla oy alacağını düşünüyorum. Böyle bir durumda kendisine verilen destek daha da artacaktır. Çünkü mevcut sistemde cumhurbaşkanlığı kendisine dar gelecek gibi görünüyor. Bu sistem de olursa sınırları zorlayacaktır. Rahmetli Turgut Özal da bunu yapmıştı."

'SEÇMEN OYUNU BOZDU'

GENAR Araştırma Şirketi Genel Müdürü Mustafa Şen: "Yerel seçimlerden çıkan sonuç, Başbakan'ın aday olması durumunda cumhurbaşkanlığına birinci turda seçileceği yönünde bir veri ortaya koydu. Rakamlar bunu gösteriyor. Halk verdiği bu destekle Erdoğan'a ‘Sizi birinci turda seçeceğiz' mesajını verdi. 17 Aralık'ta milli iradeye karşı yapılan operasyonun en önemli sebeplerinden biri de Başbakan'ı cumhurbaşkanı seçtirmemekti. Ama millet yerel seçimlerde verdiği destekle bu oyunu bozdu."

'ÇANKAYA ELİ GÜÇLENDİ' 

Gazi Üniversitesi Öğretim üyesi ve Siyaset Bilimci Hüseyin Yayman: "Bana göre, 30 Mart'taki yerel seçimlerin en önemli sonucu Başbakan'a Çankaya Köşkü'nün yolunu açmasıdır. Başbakan Erdoğan, seçimlerden aldığı bu destekle Köşk konusunda tayin ve belirleyici bir rol kazandı. İster kendisi isterse de istediği birinin Çankaya Köşkü'ne çıkması noktasında eli güçlendi. Yani şu anda Köşk konusunda Başbakan Erdoğan'ın eli 29 Mart'tan daha da güçlenmiş durumda. Cumhurbaşkanlığına aday olması durumunda ilk turda seçileceğine inanıyorum."

'RÜZGAR AK PARTİ'DEN YANA'

"Yerel seçimlerden önce ‘AK Parti yüzde kaç alırsa adayı cumhurbaşkanı olabilir?' diye sorulduğunda ‘Yüzde 42-43 civarında oy alırsa bir AK Partili cumhurbaşkanı olabilir' diye yanıt veriyordum. Şimdi çıkan yerel seçim sonuçlarına baktığımızda, başbakan ya da destekleyeceği birinin cumhurbaşkanı seçilme ihtimali çok yüksek. Tabii cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikili bir yarış olacak. Dolayısıyla Başbakan'ın diğer partilerden başta BDP, DP, SP ve BBP hatta MHP'li seçmenden de oy alma ihtimali çok yüksek. AK Partili biri cumhurbaşkanı seçilecek gibi görünüyor. AK Parti'nin adayı kadar muhalefetin kimi göstereceği de önemli. Şu anki siyasi rüzgar AK Parti'den yana."

'YÜZDE 50'NİN ÜZERİNDE OYU VAR'

Stratejik Düşünce Enstitüsü İç Politika ve Demokratikleşme Programı Koordinatörü Dr. Murat Yılmaz: "Yerel seçim sonuçlarına baktığımızda Başbakan'ın cumhurbaşkanlığı adaylığı noktasında herhangi bir engel görünmüyor. Yerel seçimlerde yüzde 45 almış olan bir partinin adayının cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 50'yi geçmesi kuvvetle muhtemel. Bu konuda yapılan eğilim araştırmaları da bunu gösteriyor. Ayrıca Başbakan'ın aday olması durumunda yüzde 50'nin üzerinde bir oyunun olduğunu düşünüyorum." (STAR)