Kayısı temelde düşük kalorili, lezzetli, küçük ve güneş tarafından renklendirilen bir besin deposudur. İki orta boy kayısıda yaklaşık 1,5 g lif,1.348 ıu A vitamini 766 ıubetakaroten, 181 mg potasyum ve 13 mg sağlık açısından çeşitli faydalar sağlayan bir bitki kimyasalı olan fitosterol mevcuttur.

Kayısıda aynı zamanda antioksidan betakriptokzantin bulunur ki bunun akciğer ve kolon kanseri riskini azalttığı düşünülmektedir. Bazı araştırmalarda, beta kriptokzantinin akciğer kanseri riskini yüzde otuzdan daha fazla, arterit riskini de yüzde kırk bir oranında azaltabildiği ispatlanmıştır.

Beta kriptokzantininn emilimi için, diyetinizde biraz yağ bulunması şarttır. Çünkü tıpkı diğer karetenoitler gibi beta kriptokzantin de yağda çözülür. Kayısı temelde 4000 yıldan daha uzun bir süredir yetiştirildiği Çin‘den gelmektedir. Bir efsaneye göre Batı’ya Büyük İskender tarafından getirilmiştir.

Peki ya kuru kayısı

Konsantre bir ürün olduğundan şeker açısından daha zengindir. Dolayısıyla kalorisi de daha yüksektir ve içerdiği betakriptozantin seviyesindede garip bir şekilde düşüş görülür. Ama yine de iyi bir betakaroten ve A vitamini kaynağıdır. İşlem görmesine rağmen betakaroten ve A vitamini içerir ancak beta kriptokzantinden yoksundur. Bu nedenlemevsiminde taze kayısı yenmeli.

Kiraz

Kiraz sıradan besinsel öğeler etiketinde yer almayan anti enflamatuar, yaşlanmayı önleyen kanser karşıtı bileşkelerle yüklüdür. Kirazdaki kanserle savaşan öğelerin arasında kuersetin olarak adlandırılan flavonoid’in (kiraza rengini veren madde) yanı sıra elajik asit ve perillil vardır.

Kanser karşıtı etkisi var

Yapılan çalışmalar, kuersetin’- in kanser karşıtı güçlü bir öğe olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda önemli iltihap karşıtı etkilerde göstermektedir ki kuersetin’i alerji ve astım için en önemli besinmaddesi sırasına sokan şey de işte budur. Elajik asit ise çok önemli bir anti kansorejendir. (kansere karşı koruyucu) Elajik asidin ise, hayvanlar üzerinde yapılan araştırma ve laboratuvar modellerinde kansorejenlerden kaynaklanan tümör büyümelerini engellediği ispatlanmıştır. Amerikan Kanser Topluluğu tarafından yayınlanan “Amerikan Kanser Topluluğu, Tamamlayıcı ve Alternatif Kanser Tedavi Yöntemleri Kılavuzu‘nda, elajik asidin gelecekte çok şey vadeden doğal bir takviye olduğu, çünkü laboratuvar ortamında sağlıklı, normal hücrelerde değişime neden olmaksızın kanser hücrelerinin hücre ölümüne sebep olduğu söylenmekte. Virüs ve bakteri karşıtıdır.

Tümörü ve gutu engeller

Kirazdaki perillil alkol tümör gelişimini engelleyebilir ve gut hastalığı için çok önemlidir. Kirazdaki diğer bir bileşim de perillil alkoldür. Her ne kadar nasıl bu etkiyi bıraktığı kesin olarak bilinmiyor olsa da perillil alkol ve metabolitlerinin tümör gelişimini engelleyebildiği görülmektedir. Hayvan deneklerde bu etkisini pankreas, mide, kolon, deri ve karaciğer kanserinde göstermiştir. Cleveland Kliniği Taussing Kanser Merkezi, göğüs kanseri geçmişi olan sağlıklı kadınlara günümüzde hâlâ perillil alkol vermeye devam etmektedir. Kirazın, gut ağrısının başlıca sebeplerinden biri olan kandaki ürik asit seviyesini düşürdüğü ispatlanmıştır. Kaliforniya-Davis Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada günde bir kase kiraz tüketmenin kan ürik asit seviyesini yüzde on beş oranında düşürdüğü görülmüş.

Biliyor muydunuz?

Ülkemiz (Özellikle Malatya ve çevresi) kayısının vatanı aslında. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kayısının pek çok türü Türkiye’den ihraç ediliyor.